عباس خسروانی سخنگو و رئیس مرکز مطالعات و پژوهشهای شورای اسلامی کلانشهر اراک به ماسبت هفته کتاب
هفته کتاب و کتابخوانی از امروز آغاز می شود.هنوز این سوال را خیلی ها می پرسند که بالاخره ما ایرانیان اهل مطالعه هستیم یا نیستیم.در این خصوص آمارهای متعدد و مختلفی اعلام شده است که تصمیم گیری را سخت می کند.حتی برخی در مولفه های سنجش میزان کتاب خوانی هم اختلاف نظر دارند.مثلا برخی محققان و در برخی کشورها،نگاه کردن به یک عکس یا تصویر،گوش کردن یک فایل صوتی یا دیدن یک کلیپ آموزنده را جزو مطالعه می دانند.برخی مراکز علمی جهان هم شاخص اصلی برای اندازه گیری سرانه مطالعه را،صرفا مطالعه کتاب، آن هم از نوع غیردرسی می دانند و مطبوعات، شبکه های اجتماعی و سایت های اینترنتی در این اندازه گیری لحاظ نمی شوند.
در جدیدترین آمار اعلام شده از سوی مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۹ سرانه مطالعه افراد باسواد ۱۵ ساله و بیشتر در ماه به طور متوسط ۸ ساعت و ۱۸ دقیقه برآورده شده که به عبارت دیگر ۱۶ دقیقه و ۳۶ ثانیه در روز بوده است.
بر اساس سند چشم انداز ۱۴۰۴ در ایران، ما در سال ۱۴۰۴ باید به یک جایگاه ممتاز در جهان از نظر سرانه مطالعه برسیم.زمان زیادی تا سال ۱۴۰۴ نداریم و امیدی هم برای رسیدن به این جایگاه ها نیست.اما نباید از تلاش باز ایستاد.
یک وظیفه ای که دولت ها و نهادهای رسمی در این زمینه بر عهده دارند توسعه زیرساخت ها و بسترهای مطالعه در کشور است.شهرداری ها هم در این زمینه سهمی بر عهده دارند که طبق قانون باید به آن عمل کنند.
طبق قانون، شهرداری ها موظفند حداکثر تا پایان روز پانزدهم ماه بعد به صورت علی الحساب نیم درصد از درآمدهای خود (به استثناء وام و تسهیلات، اعتبار و تملک دارایی های سرمایه ای که دولت در اختیار شهرداری ها قرار می دهد، اوراق مشارکت، اسناد خزانه اسلامی، فاینانس و تهاتر) را محاسبه و به حساب انجمن کتابخانه های عمومی شهر مربوطه واریز نمایند.
این مبلغ کمک زیادی به توسعه فعالیت های کتابخانه ها در هر شهری می کند اما واقعیت این است که این پول به راحتی پرداخت نمی شود.در تبصره ماده شش این قانون آمده که حتی اگر شهرداری ها از پرداخت نیم درصد استنکاف کنند دولت مکلف است که در قالب سهم هر شهرداری از مالیات بر ارزش افزوده،نیم درصد را کسر کنند و سپس سهم شهرداری از مالیات بر ارزش افزوده را پرداخت کنند.
در شورا به جد به دنبال پرداخت این مبلغ به کتابخانه ها هستم و تلاش خواهم کرد که شهرداری به تکلیف قانونی خود عمل کند.
زیرا اداره ۱۸ باب کتابخانه عمومی فعال در شهرستان #اراک با مشکلات عمرانی و تاسیساتی و هزینه های جاری،نیازمند این ۵ درصد هستند.
شهرداری هم مشکلاتی در پرداخت دارد که امیدواریم هر چه زودتر مشکلات رفع و حق و حقوق کتابخانه ها پرداخت گردد.
ما حق نداریم به این بهانه که مردم کتاب نمی خوانند،از توسعه زیرساخت ها و بسترهای کتابخوانی در شهر کوتاهی کنیم.البته بخش دیگر کار،مربوط به فعالیت های فرهنگی برای نهادینه سازی فرهنگ کتابخوانی به خصوص در سنین پائین مثل کودکان است.
پیشرفت کشور از مسیر افزایش آگاهی های عمومی می گذرد و این افزایش از مسیر کتابخوانی می گذرد.